1 op de 5 mensen in Nederland krijgt te maken met een angststoornis. Dit zijn maar liefst 3 miljoen mensen. [1] Een groot deel van deze mensen heeft last van sociale angst. Een sociale angststoornis, ook wel sociale fobie genoemd, is een angst voor sociale situaties. Dit kunnen situaties zijn zoals koffie drinken met gezelschap, spreken voor een groep of gewoon een praatje maken met iemand. [2] In dit artikel vertellen we je meer over sociale angst en wat je hier aan kunt doen.
Wat is sociale angst?
Wanneer je een sociale angst hebt ontwikkeld, ben je bang voor sociale situaties. In principe is het niet erg als je je een keer angstig voelt over een sociale situatie, zoals het spreken voor een groep. Echter, bij een sociale angststoornis is deze angst extreem erg aanwezig.
Mensen realiseren zich dat deze angst niet nodig is, maar toch blijft de angst bestaan. Deze angst is zelfs zo erg dat het het dagelijks leven van de persoon beïnvloed. Zo kan het bijvoorbeeld voorkomen dat iemand een bepaalde situatie altijd uit de weg gaat.
Als je angstig bent voor één specifieke situatie spreken we van een specifieke sociale angst. Ben je bang voor verschillende soorten situaties? Dan noemen we het een gegeneraliseerde sociale fobie. [2]
Symptomen van een sociale angststoornis
Hoe herken je een sociale angststoornis? Wanneer er sprake is van een sociale fobie ben jij geneigd om sociale situaties uit de weg te gaan. Je verzint bijvoorbeeld een smoesje om niet naar een feestje te gaan of je meld je ziek op de dag van een presentatie. Mensen met een sociale angst zijn vooral bang voor de reacties van anderen.
Je kunt een sociale fobie herkennen aan een aantal symptomen. Deze zijn grotendeels hetzelfde als symptomen die je kunt ervaren bij andere angststoornissen. Er kan sprake zijn van een aantal lichamelijke klachten. [3]
Veelvoorkomende lichamelijke symptomen zijn:
- Blozen
- Trillen
- Paniekaanvallen
- Zweten
- Buikpijn
Naast lichamelijke klachten zijn dit een aantal symptomen die specifiek voorkomen bij een sociale angststoornis:
- Je bent veel bezig met wat de ander van jou vindt
- Bang om voor gek te staan
- Je vindt het moeilijk om sociaal contact te leggen
- Bang voor de reacties van anderen
Oorzaken
Iedereen kan een sociale angst ontwikkelen. Er is geen duidelijke oorzaak bekend, maar er zijn wel een aantal factoren die invloed kunnen hebben op de ontwikkeling van een sociale fobie.
Erfelijkheid
Sommige mensen hebben meer aanleg om een sociale angst te ontwikkelen. Als angststoornissen voorkomen in jouw familie, is er een grotere kans dat jij het ook krijgt. Dit komt door erfelijkheid, maar ook door de omgeving waarin je opgroeit. Wanneer bijvoorbeeld jouw moeder of vader veel angst ervaart, heeft dit invloed op jouw gedrag als kind, maar ook als volwassene.
Eerdere gebeurtenissen
Ben je in het verleden gepest? Of heb je een nare ervaring meegemaakt tijdens een presentatie? Dan kan deze gebeurtenis bijdragen aan het ontwikkelen van een sociale fobie. Door een negatieve ervaring, zoals een black-out of vervelend moment, kan jouw zelfvertrouwen worden aangetast. Omdat je dit gevoel niet nog eens wilt meemaken, ontwikkeld er een angst.
Gevoeligheid
We zeiden het al: iedereen kan een angst ontwikkelen. Maar sommige groepen zijn extra gevoelig voor een sociale angst dan anderen. Bepaalde omstandigheden, zoals werkloosheid, een trauma of verslavingsprobleem kunnen jou extra gevoelig maken.
Hoe kun je sociale angst overwinnen?
Een sociale angst gaat helaas niet altijd vanzelf weg. Het is belangrijk dat jij je klachten herkent en hiermee aan de slag gaat. Er zijn een aantal dingen die jij zelf kunt ondernemen om de angst te verminderen of te overwinnen. [3]
- Ontwijk de sociale situaties waar jij bang voor bent niet. Zo blijft jouw angst namelijk in stand. Wanneer jij de confrontatie aangaat, merk je dat jouw angstgevoelens langzaam minder zullen worden.
- Ga voorbereid naar de sociale situaties. Bedenk van tevoren wat je wilt zeggen en bereid een aantal geruststellende gedachten voor.
Hulp bij sociale angst
Wanneer jouw klachten niet verminderen, kun je professionele hulp zoeken. Angstklachten worden vaak behandeld door middel van cognitieve gedragstherapie. Deze therapie richt zich op het vervangen van bepaalde negatieve gedachten door positieve gedachten. Zo kun je bijvoorbeeld de gedachte dat het raar is om te stotteren tijdens een presentatie vervangen met de gedachte dat iedereen wel eens stottert en dit dus helemaal niet zo gek is. [2]
Mensen met een sociale angst worden geholpen bij het minder focussen op wat anderen van hen denken of vinden. Stap voor stap word je begeleid om moeilijkere sociale situaties aan te gaan.
Cognitieve gedragstherapie wordt ook gegeven door onze online psychologen. Je kunt vaak al binnen een week terecht! Neem gerust contact met ons op voor meer informatie.
FAQ
Is sociale angst een psychische stoornis?
Sociale angst is de meest voorkomende psychische angststoornis. Sociale fobie staat zelfs vierde in de rij van de meest voorkomende psychische aandoeningen. [2]
Kan een sociale angststoornis vanzelf over gaan?
Als je zelf niets doet aan een sociale angststoornis, gaat het niet vanzelf weg. Onderneem zelf actie of schakel hulp in van jouw omgeving of een professional.
Hoe kun je het beste omgaan met iemand met een sociale angst?
Mensen met een sociale angst zijn vaak bang voor de reacties of meningen van anderen. Wanneer iemand een sociale angststoornis heeft, is het belangrijk om begrip te tonen voor zijn/haar situatie. Bied een luisterend oor en probeer er voorzichtig met degene over te praten. Anders kan hij/zij met de sociale angst zich nog meer gaan schamen.
Bronnen:
[1] Redactie. (2018, 29 mei). Angststoornis treft 1 op de 5 mensen maar is nog vaak taboe. Via: Ggznieuws.nl.
[2] Sociale fobie | LUMC. Universiteit Leiden (z.d.). Via: LUMC.nl
[3] Psyned. (2022, 16 september). Sociale angststoornis: wat je moet weten. Via: Psyned.nl