Heb je een traumatische gebeurtenis meegemaakt? Zoals een verdrietig overlijden, nare relatiebreuk of iets compleet anders dat veel impact heeft gehad op jouw leven? Als het niet lukt om deze gebeurtenis een plek te geven, dan spreken we van een trauma. Op deze pagina lees je hoe een trauma ontstaat, hoe je het herkent en welke behandeling passend is.
Wat is een trauma?
Wanneer iemand een schokkende gebeurtenis heeft meegemaakt en deze niet heeft verwerkt, noemen we dit een trauma. Deze zeer ingrijpende gebeurtenis geeft lichamelijke of psychische klachten. Je voelt je bijvoorbeeld angstig of emotioneel.
Voorbeelden van traumatische gebeurtenissen zijn een overlijden, verkeersongeluk of lichamelijk/seksueel geweld. Maar er zijn nog veel meer situaties die kunnen leiden tot een trauma.
Maar de mate waarin deze gebeurtenis traumatisch is, hangt niet alleen af van de gebeurtenis zelf. Ook de veerkracht van de persoon en een steunend sociaal netwerk zijn belangrijke factoren bij het ontwikkelen van een trauma. [1]
Hoe ontstaat een trauma?
Een trauma kan dus ontstaan door verschillende gebeurtenissen. Wanneer je ergens van schrikt of verdrietig van wordt, slaat je brein dit op in het zogenaamde emotiecentrum. Dit doet je brein om potentieel gevaar in de toekomst te voorkomen. Zie je iets wat jou doet denken aan de traumatische gebeurtenis? Dan kunnen jouw brein en lichaam hier heftig op reageren.
Er zijn als het ware bepaalde triggers die jou herinneren aan de gebeurtenis. Een bepaalde geur, geluid of voorwerp kan uit het niets herinneringen oproepen. Jouw brein ziet deze triggers als gevaar en hierdoor ontstaat er een stressreactie. Dezelfde gevoelens van toen komen weer naar boven. Een kleine trigger kan al grote gevolgen hebben.
Hoe herken je een trauma?
Wanneer je een trauma hebt, kun je de gebeurtenis maar moeilijk een plekje geven. Je denkt er veel aan terug en je krijgt te maken met verschillende emoties zoals verdriet, angst, schuld en/of boosheid. Deze gevoelens zijn in het begin logisch, maar als deze emoties na verloop van tijd niet minder worden, heb je waarschijnlijk een trauma.
Hoe een trauma zich uit, is voor ieder persoon anders. Over het algemeen denk je vaak terug aan de gebeurtenis. Ook kun je stress- en emotionele klachten krijgen.
Bovendien hoef je ook niet direct na de gebeurtenis last te krijgen van het trauma. Dit kan ook pas jaren later ontstaan. Daarnaast ontstaan er ook andere problemen door een trauma. Zo kan er bijvoorbeeld angst, een depressie of een laag zelfbeeld ontwikkelen. [2]
Aan deze klachten herken je een trauma:
- Regelmatig terugdenken aan de gebeurtenis
- Je wordt getriggerd door bepaalde dingen en situaties
- Je ervaart angst, boosheid en/of stress
- Concentreren is moeilijk
- Je voelt je prikkelbaar
- Een verhoogde bloeddruk of hartslag
Hoe herken je een trauma bij een kind?
Bij kinderen kun je een trauma herkennen aan het terugtrekken of willen vluchten van situaties of mensen. Zo kan een trauma zich uiten bij een kind:
- Veel huilen
- Snel schrikken
- Agressief
- Bang zijn
- Teruggetrokken houding
- Niet willen praten
- Druk of onrustig zijn
Behandelingen
Herken je de symptomen van een trauma bij jezelf? Het is belangrijk om jouw problemen niet weg te stoppen. Hierdoor komen klachten op een later moment soms nog harder terug. Bij het behandelen van een trauma staat een goed verloop van de verwerking centraal. Zoek steun bij je omgeving, maar ook therapie kan helpen.
Nu vraag je je misschien af: wat is de beste therapie bij trauma? Er is echter geen beste soort therapie. Ieder persoon en ieder trauma is verschillend. Wat voor de een werkt, hoeft niet voor de ander te werken.
Het is mogelijk om naar een psycholoog te gaan voor traumaverwerking. Een psycholoog ondersteunt je bij de verwerking door middel van diverse behandelvormen. Dit kan EMDR-therapie, BEPP, NET en cognitieve gedragstherapie zijn. De psychologen van De Internet Therapeut kijken altijd naar jouw specifieke situatie en stellen een persoonlijk behandelplan op. [3]
FAQ
Wat zijn symptomen van trauma?
De symptomen van een trauma zijn voor iedereen anders. Een veelvoorkomend symptoom is het vaak terugdenken aan de situatie. Maar ook kun je lichamelijke klachten ontwikkelen, zoals voortdurende alertheid. Deze klachten komen regelmatig voor bij een trauma:
- Concentratieproblemen
- Angst
- Stress
- Verdriet
- Boosheid
- Nachtmerries
- Vermoeidheid
- Prikkelbaarheid
- Verhoogde bloeddruk
- Hulpeloosheid
Hoe lang duurt een trauma?
Hoe lang het duurt om een trauma te verwerken, is voor iedereen anders. Een eenvoudig trauma kan ongeveer één tot drie maanden klachten geven. Maar het kan ook langer duren. Als je voor een langere periode symptomen ervaart, kan dit overgaan in een posttraumatische stressstoornis (PTSS).
Wat zijn trauma triggers?
Een trauma trigger is een object, geur, persoon of situatie dat herinneringen aan een traumatische ervaring oproept. Denk bijvoorbeeld aan een bepaald parfum of aftershave van een persoon.
Er is geen reden tot angst, maar toch ervaar je bepaalde emoties of stress omdat je terugdenkt aan de gebeurtenis. Je bent als het ware even terug in het moment van de traumatische ervaring. Dit kan op ieder moment gebeuren, ook als je dacht dat je het verwerkt had. [4]
Bronnen:
[1] Psycholoog.nl. (z.d.). Trauma: Wat is het en hoe kun je het behandelen? Via: Psycholoog.nl
[2] Middelbos, S. (2022, 19 augustus). Trauma: wat is het en hoe ga je hiermee om? Via: Psyned.
[3] Redactie DOP. (2022, 28 maart). Kan ik naar een psycholoog voor hulp bij traumaverwerking? Via: De Online Psycholoog.
[4] Neut, D. van der. (z.d.). Onderzoek je traumatriggers. Via: Psychologie Magazine.